AK Parti'nin 21. yaşı, 6'lı masanın 7. toplantısı

Hakan Tahmaz

16-08-2022 19:30

AK Parti'nin 21. kuruluş yıldönümünde, Türkiye'nin gündemini, 9 ay sonra yapılacak seçimleri muhalefetin nasıl kazanacağı konusu oluşturuyor. Aslında esas mesele, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçilip seçilemeyeceğidir.

Bu sorunun yanıtı, Türkiye'de öncesinde örneği olmayan, AK Parti'nin yirmi yıl gibi uzun bir süre iktidarda kalmayı nasıl başardığının yanıtında gizli. Ülkenin yarım yüzyılını ipotek altına alan siyasal, sosyal, kültürel, ekonomik ve toplumsal sorunların üstesinden gelebilmek için bunun doğru kavranması zorunludur.

AK Parti fazlasıyla olağanüstü bir dönemin partisi olarak kuruldu ve kısa sürede iktidar olma şansı yakaladı. Hatırlayalım; AK Parti 28 Şubat postmodern darbesinin siyasal çocuğu olarak, 1999 Marmara depremi ve MGK toplantısında 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Bülent Ecevit arasındaki daha önce örneği olmayan sert tartışmanın yol açtığı ekonomik kriz sonrası iktidar oldu. AK Parti'nin aldığı oy ile orantısız bir temsil elde etmesi ve tek başına iktidar olmasına fırsat sunan ise 12 Eylül askeri diktatörlüğünün yüzde on seçim barajı ve seçim yasası oldu.

Bundan sonra AK Parti; 20 yıl boyunca önüne çıkan her fırsatı büyük bir "marifetle" iktidarda kalabilmek için fırsata dönüştürdü, araçsallaştırarak "değersizleştirdi".

Bu kapsamda Avrupa Birliği'ne girme hedefini, 2007 yılında Genelkurmay Başkanlığı'nın e-muhtırasını, türban sorununu, toplumun 12 Eylül askeri anayasasından kurtulma arzusunu, beklentisini, 2016 darbe girişimini ve toplumsal barış arayışları gibi bütün sorun ve konu başlıklarını saymak mümkün.

Ulusal ve uluslararası yasaları, sözleşmeleri ve anayasanın hükümlerini, toplumsal değerleri ve evrensel insancıl hukuku öylesine ayaklar altına aldı ki, toplumda yarattığı şok etkisiyle bütün zamanların iktidar partisi algısına yol açtı.

Her seçimde toplumun farklı kesimlerinin desteğini sandıkta kazanmak için siyasi manevralar yaptı, açılımlar gündeme getirdi.

Merkez sağ siyaset alanının tasfiyesini adım adım gerçekleştirdikten sonra, "güvenlik ve beka" eksenli siyaset ile yolun sonuna geldi.

20 yıl önceki bütün toplumsal sorunlar daha da ağırlaştı, kronikleşti veya muhtevası değişerek yeni sorunlara evrildi. Bugün ülke yönetilemez bir halde, otoriter tek adam rejimiyle idare ediliyor.

Ülke sorunlarının kilidi olan "demokratikleşme" sorunu, 2010'lu yılların ilk çeyreğinden sonra parantez içine alındı. Bugün evrensel normlar ekseninde Türkiye'nin demokratikleşmesi sorunu Türk siyasetinin ana gündemi değil, ama toplumun bu konudaki duyarlılığı ve beklentisi büyük ölçüde sürüyor.

Bunun en açık verisini, son aylarda AK Parti seçmeninde görülen istikrarlı kopuş sunuyor. Seçim araştırmalarına göre AK Parti'nin bugün, 2002 seçimlerindeki oylarına dahi ulaşabilmesi zor görünüyor. Yine bu araştırma verilerine göre AK Parti'den kopan veya uzaklaşan seçmenlerin, muhalefet partilerine yönelmede ciddi zorluk, çekingenlik içinde oldukları görülüyor.

Bunun pek çok nedeni olsa da en önemli ve belirleyici nedeni, muhalefetin AK Parti seçmenine yeterli güveni verme noktasından hâlâ uzak olması.

Seçimlere 9 ay kaldı, ama 20 yıllık tek parti iktidarının büyük toplumsal tahribatına rağmen muhalefet hâlâ kesin kazanacağı ve sorunların çözümü için zemin oluşturacağı duygusunu güçlü olarak yaratabilmiş değil.

Aksine iktidarın "6'lı masa dağılacak" anlatısı, AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimleri kazanmak için ekonomik ve siyasi alanda son anda bir numara yapacağı algısının toplumda hâlâ güçlü olması ve HDP'nin 6'lı masada olmaması, AK Parti'den uzaklaşan seçmenin muhalefet partilerine yönelmemesinde etkili oluyor.

Bu durumun taşıdığı büyük riski, bu hafta sonu 6'lı masada 7. kez bir araya gelecek liderlerin görmüyor olmaları mümkün değil. Bu sorun, "muhalefet kesin kazanıyor" düşüncesinin yaygınlaşmasıyla aşılabilir. Bu da "güvenlik ve beka" siyaseti çerçevesinde riski göğüslemeyi gerektirir.

Mesele risk üstlenme konusu olduğunda hiçbir lider, anlatmaya çalıştığım AK Parti hikâyesindeki AK Parti lideri Recep Tayyip Erdoğan'ın eline su dökemez.

Ancak 6'lı masada yer alan liderlerin geçmiş siyasal bagajlarını boşaltarak HDP ile ortaklaşmaları durumunda bütün bu hesaplar değişecektir.

Çoğulcu ve katılımcı demokratik bir sistem inşa etmek için HDP, 6'lı masada bulunması gerekli bir parti değil, zorunlu bir partidir.

Muhalefetin Cumhurbaşkanı adayının ilk turda seçilebilmesi ve Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçişe yönelik yasa ve anayasa değişikliklerinin TBMM'de yapılabilmesi hususları, bu işbirliğinin sağlam ve güçlü olmasıyla garanti altına alınabilir. 6'lı masanın bundan kaçınması, AK Parti'nin arayıp da bulamayacağı bir fırsata dönüşme riskini barındırıyor.

Bu anlamda bu hafta sonu 7. kez bir araya gelecek olan 6'lı masada yer alan partilerin liderlerinin AK Parti liderinin yeni bir marifet gösterisinin önünü kesecek bir sonuçla çıkması önemli. Göreceğiz.

DİĞER YAZILARI Kürt sorunu başka bahara kalamaz 01-01-1970 03:00 Erdoğan’dan 15 gün içinde iki farklı seçim mesajı 01-01-1970 03:00 Sonucu belirleyen siyasal umut değil, iktidara tepki 01-01-1970 03:00 Seçim, sonuçlar, birleşik demokratik toplumsal hareketin inşası 01-01-1970 03:00 Kürt hareketi, DEM Partisi yeni bir eşikte 01-01-1970 03:00 Filistin'de Soykırım, İstanbul'da Vicdan Mahkemesi 01-01-1970 03:00 Burcu Köksal'ın ayrımcılığı, CHP'nin tutumu 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ile İstanbul'un 'siyasi dertleri' neden yıllardır ortaklaştırılamıyor? 01-01-1970 03:00 1 Nisan'da DEM Parti'yi bekleyen tehlike 01-01-1970 03:00 Korku parantezindeki muhalefet 01-01-1970 03:00 CHP nereye? 01-01-1970 03:00 2028 seçimleri öncesi 31 Mart 01-01-1970 03:00 Can Atalay kararı ve anayasasız rejim 01-01-1970 03:00 Seçim öncesi yine Kürt oyu 01-01-1970 03:00 ‘Terör’, Kürt sorunu ve siyaset 01-01-1970 03:00 Gazze'de soykırım ve Filistin'e Özgürlük Platformu 01-01-1970 03:00 Mezar kazıcılarına karşı barışta ısrar etmek 01-01-1970 03:00 Kürt Çalışmaları Merkezi’nin verileri çözüme davet 01-01-1970 03:00 İnkârdan idraka; silahtan, çatışmadan siyasete geçebilmek 01-01-1970 03:00 Barışçı yerel yönetimler 01-01-1970 03:00 Rantçı değil, insancıl yerel yönetim 01-01-1970 03:00 Çürüme, kabahatin büyüğü sende be kardeşim 01-01-1970 03:00 Gazze savaşı ve terör güvenlik parantezi 01-01-1970 03:00 CHP’de yerel seçimlere yaklaşımda da değişim gerek 01-01-1970 03:00 CHP Genel Başkanı Özel'in, yerel seçimlerde Kürt sorunuyla imtihanı 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin yüzüncü yılı kutlaması 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ikinci yüzyılının eşiğinde Kürt Sorunu 01-01-1970 03:00 İnsanlık öldürülüyor, Netanyahu yargılanmalı 01-01-1970 03:00 Filistin sorunu, evrensel değerlerin araçsallaştırılması 01-01-1970 03:00 Gezi Davası ve Osman Kavala 01-01-1970 03:00 Celalettin Can örneği ve infaz sisteminde ayrımcılık, keyfilik 01-01-1970 03:00 Yeni anayasa yapmanın zorlukları 01-01-1970 03:00 Millet İttifakı'nın kendilerini yalanlama yarışı 01-01-1970 03:00 Yenilgi ve beş yıllık denemişlik gölgesinde yerel seçimler 01-01-1970 03:00 1 Eylül’de barış hakkını hatırlamak 01-01-1970 03:00 Türkiyelileşme, Üçüncü Yol muhasebesi 01-01-1970 03:00 İmamoğlu’nun gönlünde yatan Cumhurbaşkanlığı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimlerde yanlış hesaplar 01-01-1970 03:00 Diyanetin müdahil olmak istediği Kobanê davası 01-01-1970 03:00 Muhalefetin krizi ve yeni sol 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ve Lozan’ın ikinci yüzyılı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimler ve Kürtler 01-01-1970 03:00 Yeni bir yol ama nasıl... 01-01-1970 03:00 İkinci turda puslu hava 01-01-1970 03:00 Ülkem insanı korkularının esiri 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin mayınlı tarlası 01-01-1970 03:00 Cumhurbaşkanı Kılıçdaroğlu ile Türkiye Yüzyılı 01-01-1970 03:00 Kürtlere operasyonun bir başka boyutu 01-01-1970 03:00 14 Mayıs sonrası toplumsal barış 01-01-1970 03:00 TİP ve ÖDP benzerliği 01-01-1970 03:00 Merak edilen, seçimlerden sonraki Türkiye 01-01-1970 03:00 Muhaliflerin seçimlere çoklu listeyle girmelerinin tehlikeli riski 01-01-1970 03:00 İktisat politikalarının restorasyon kongresi 01-01-1970 03:00 Seçime barış açısından bakmak 01-01-1970 03:00 3 Mart krizi, risk ve olanak 01-01-1970 03:00 Kızılay'ın çökertilme serüveni 01-01-1970 03:00 Deprem, muhalefeti bekleyen sorumluluk 01-01-1970 03:00 Depremle toplumsal mücadele, güçlü yerel yönetimlerle yapılır 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda yanlış cumhuriyetin restorasyonu 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt seçmenle sandıkta ittifak stratejisi 01-01-1970 03:00 AK Parti'nin Kürt seçmeni oyunu 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılın eşiğinde seçime giderken muhalefet 01-01-1970 03:00 Ucube sistem: İttifak resmi, koalisyon fiili 01-01-1970 03:00 Saray'ı yolcu etmek işin kolay kısmı 01-01-1970 03:00 BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve dünya nizamı 01-01-1970 03:00 Demirtaş'a yapılan öneri ve muhataplık meselesi 01-01-1970 03:00 13 Kasım ve 19 Kasım'da muhalefet imtihanı 01-01-1970 03:00 AK Parti Türkiye'sinde, sosyalist solun krizi 01-01-1970 03:00 AK Parti ile 20 yıl, üç farklı dönem 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda Cumhuriyet 01-01-1970 03:00 Suçların araştırılmasının dünü, bugünü 01-01-1970 03:00 Demirtaş'ın Meclis Araştırma Komisyonu önerisi ve ek birkaç soru 01-01-1970 03:00 Anaların konferansı, acıya ve söze kendini kapama 01-01-1970 03:00 Türkiye Cumhur İttifakı'ndan da Altılı Masa'dan da büyük 01-01-1970 03:00 3. İttifak, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'den daha ötesi 01-01-1970 03:00 Muhalefetteki belirsizlikler iktidarı güçlendiriyor 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı 01-01-1970 03:00 Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı sorunu 01-01-1970 03:00 Çürümüş sistem ve Hakan'ın kemikleri 01-01-1970 03:00 Suriye'de şark kurnazlığı, Türkiye'nin barışı 01-01-1970 03:00 Helalleşme için kritik eşik 01-01-1970 03:00 Suriye'nin Rojava bölgesine yeniden askeri müdahale 01-01-1970 03:00 İki toplantının farkı, muhalefetin açmazı 01-01-1970 03:00 Maltepe mitingi ve yaklaşan seçimler 01-01-1970 03:00 Osmanlı'nın mirası, Gezi'nin tozu 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve hak temelli mücadele 01-01-1970 03:00 Ukrayna savaşı büyüyor 01-01-1970 03:00 NATO ve savaş karşıtlığı, barışın inşası 01-01-1970 03:00 Verilerle, bir arada yaşamın ve barışın zemini 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ziyaretinden dersler 01-01-1970 03:00 Yeni tip savaş her şeyi şekillendiriyor 01-01-1970 03:00 Belarus, Ankara Toplantıları ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Sürdürülebilir barış, anadil hakkı ve küresel düzen 01-01-1970 03:00 Liderler zirvesinde HDP'nin olmamasının anlamı 01-01-1970 03:00 Muhalefet çok şeye, iktidarla aynı pencereden bakıyor 01-01-1970 03:00 Gül'ün gitmesi, Bozdağ'ın gelmesi 01-01-1970 03:00 Erdoğan'ın İmralı siyaseti çıkmaz yolun sonu 01-01-1970 03:00 2022 yılında gözler CHP ve HDP'de 01-01-1970 03:00 2022, 2021'e benzemesin 01-01-1970 03:00 Ölüye saygı ve adalet 01-01-1970 03:00 İktidar bütün Türkiye'yi cezaevine dönüştürdü 01-01-1970 03:00 MGK Kararları'nda ekonomik tehdit tanımlaması 01-01-1970 03:00 Yeni dönemde çatışma çözümünü bugünden düşünmek 01-01-1970 03:00 Helalleşme, geçmişle yüzleşme 01-01-1970 03:00 Cumhur İttifakı'nın 'yiğitleri, kahramanları' 01-01-1970 03:00 Muhalefetin ikili tezkere tutumu ve ikili ittifak 01-01-1970 03:00 Tezkereye kalkan eller 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve siyasi krizden çıkış 01-01-1970 03:00 10 Ekim katliamı, Davutoğlu, hakikat arayışı 01-01-1970 03:00 CHP'nin 01-01-1970 03:00 HDP'nin deklarasyonu, yeni bir yol arayışı 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun son çıkışı ve Kürt barışı 01-01-1970 03:00 HDP'siz ittifakın önü kapalı 01-01-1970 03:00 Görünürdeki yeni çözüm süreci değil 01-01-1970 03:00 Yangın, bir arada yaşam ve demokratik siyaset hakkı 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin önündeki engelleri kaldırmak 01-01-1970 03:00 Yeni barış sürecinin zamanı 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt Deniz'in öldürülmesi, 12 Eylül öncesi sağ-sol çatışması 01-01-1970 03:00 İstanbul'daki Suriyeli sığınmacılara yönelik algı ve tutumlar 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin karanlık döneminde geleceğe yönelmek 01-01-1970 03:00 Yönetememe sorunu büyüyor 01-01-1970 03:00 Sedat Peker sahnedeyken Susurluk'u anımsamak 01-01-1970 03:00 Polis devleti olma yolundayız 01-01-1970 03:00 1915, Ankara'da HDP Davası 01-01-1970 03:00 Siyasetin halleri ve emekli amiraller 01-01-1970 03:00 Darbe tartışması ve siyasetin dizaynı 01-01-1970 03:00 Çözüm projesi HDP'yi savunmak, Bilgen’in paylaşımları 01-01-1970 03:00 HDP'yi kapatmak ve milliyetçi hegemonik otoriterlik 01-01-1970 03:00 Muhalefete yeni bir yol haritası gerek 01-01-1970 03:00 28 Şubat dersleri, bugüne yansımalar 01-01-1970 03:00 İktidar ortaklarının HDP karşıtı mücadelesinin sonuçları 01-01-1970 03:00 Devlet ne zamandır eleştirilemez oldu 01-01-1970 03:00 Her yerde, her koşulda yaşatabilmek 01-01-1970 03:00 Boğaziçi, yeni anayasanın zamanının gelmediğini gösteriyor 01-01-1970 03:00 Güçlendirilmiş parlamenter sistem yol haritası 01-01-1970 03:00 Militanlaştırılan toplum ve krizden çıkış olasılığı 01-01-1970 03:00 ABD seçimleri, sorunlar, risk ve imkân 01-01-1970 03:00 ABD'deki faşizan kalkışma 01-01-1970 03:00 HDP'yi kapatmak ve seçmeni seçeneksiz bırakmak 01-01-1970 03:00 Roboski katliamı, bellek ve gelecek mücadelemiz 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin bataklığı, 10 Aralık ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Çözümün / Barışın zamanı yok 01-01-1970 03:00 Artık AKP demek, aynı zamanda Bahçeli demek 01-01-1970 03:00 AKP'nin manevraları siyasal krizi çözemez 01-01-1970 03:00 ABD seçim sonuçları ve Kamala'nın seçilmesi 01-01-1970 03:00 Kabahatin büyüğü sende, fark et artık 01-01-1970 03:00 ABD seçimlerinin muhalefete öğretecekleri 01-01-1970 03:00 HDP'nin 8. yılı ve Bilgen’in çağrısı 01-01-1970 03:00 Babacan, Konya’da, Ankara’da konuşsa 01-01-1970 03:00 HDP'ye operasyonun farklı boyutu 01-01-1970 03:00 TTB ile dertleri 01-01-1970 03:00 Sağlık mı eğitim mi ikilemi olmaz 01-01-1970 03:00 Yeni Adli Yıl ve AİHM Başkanı Spano 01-01-1970 03:00 21. yüzyılda insan kalma mücadelesi 01-01-1970 03:00 Eksen değişmiyor, algı operasyonu sürüyor 01-01-1970 03:00 Barış için ezberlerimizi bozmalıyız 01-01-1970 03:00 Seçimler yaklaşırken CHP ve yeni arayışlar 01-01-1970 03:00 Fikri Sönmez'in bilinmeyen hikâyesi 01-01-1970 03:00 CHP'nin Genel Kurulu'na bir bakış 01-01-1970 03:00 Yeni Sistemi'nin İkinci Yılında Türkiye 01-01-1970 03:00 Ayasofya, Osmanlı Türkçülüğü 01-01-1970 03:00 CHP kurultayı ve iç tutarlılık 01-01-1970 03:00 Barış, demokrasi mücadelesi ve adalet arayışı 01-01-1970 03:00 Barış ve Yürüyüş Hakkı 01-01-1970 03:00 Milletvekilleri neden tutuklandı? 01-01-1970 03:00 Korona günlerinde ırkçılık ve gezi 01-01-1970 03:00 İktidar koronavirüsü fırsata dönüştürmek istiyor 01-01-1970 03:00 İYİ Parti kavşakta 01-01-1970 03:00