HDP'yi kapatmak ve milliyetçi hegemonik otoriterlik

Hakan Tahmaz

24-03-2021 00:25

Newroz sözkonusu olduğunda ilk akla gelenlerden biri de sekiz yıl önce 2013 Newroz'unda Diyarbakır'da okunan barış mektubu oluyor.

Mektubun okunmasını yerel ve yabacı televizyonların büyük çoğunluğu canlı verdi, gazeteler manşetinden verdi. Türkiye'de şiddet sarmalına son verecek, Kürt sorununun demokratik çözümünün yeni bir miladı, başlangıcı ve büyük bir fırsatıydı.

Çözüm süreci başarısızlıkla sonuçlandıktan bu yana sekiz yıldır, bu başarısızlığın siyasal, sosyal ve toplumsal sonuçlarıyla boğuşuyoruz. Çözüm süreci heba edildiğinde, Türkiye'nin bugünkü derin krize saplanacağı öngörülemedi.

Son bir haftadır olanlara; HDP'ye kapatma davası açılmasına, Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun Meclis üyeliğinin düşürülmesine ve TBMM'de pervazsız gözaltına alınmasına, İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmeye, Merkez Bankası Başkanı'nın görevden alınmasına ve Gezi Parkı'nın devrine bir göz atalım. Göreceğimiz; çözüm sürecini bitiren öngörüsüzlüğün, yanlış tercih ve politikaların, eksikliklerin, kibir ve kaprisli davranışların, böbürlenmenin ve beceriksizliklerin Türkiye'yi sürüklediği yerdir.

Bunlar, özellikle de HDP'ye yönelik son birkaç aydır sürdürülen operasyonlar, otoriter yönetimde yeni dönemin işaretleridir. Büyük operasyonla milliyetçi hegemonik otoriter yönetime geçiliyor. Var olduğu kadar çoğulculuk tümden tehdit altında.

Artık AKP ve MHP ortaklığının tam bağlı oldukları bir anayasadan söz edilemez. Türk usulü başkanlık sisteminde, değiştirilmesi için mücadele ettiğimiz anayasa, istendiğinde "rafa" kaldırılıyor. Kendileri için anayasa yapmanın fırsatını kolluyorlar ve artık ihtiyaç hissettiklerinde mevcut anayasaya bağlı davranmıyorlar. Bunun son en bariz örneği, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi'nde çekilme kararı alınması.

Siyasal gerilimin ana konusu olan bağımsız yargı konusu geride kaldı, siyasal yargı erki alenileşti. HDP'nin kapatılması istemli iddianame ve süren tartışmalar bunun en açık göstergesi.

İktidar için anayasa, yasalar askıya alınabilir şeyler

MHP liderinin ısrarıyla, alelacele, özensiz, stajyer hukukçuların dahi hazırlamayacağı siyasal iddianameyle, ülkenin üçüncü büyük partisine kapatma davası açılması; hukukun, yasaların iktidarca askıya alındığının bariz örneği.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin'in imzaladığı iddianamedeki, "Davalı parti hiçbir milli meselede Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin yanında yer almamış, aksine Türk Devleti'nin ve milletinin karşısında yer alan kim varsa haklı olup olmadıklarına bakmaksızın ön kabulle onların safında yer almayı tercih etmiştir" cümlesinden iki şey anlaşılıyor. Bu iddianame, hukuki değil siyasi metindir. Diğeri ise, hukukçu değil siyasetçinin hazırladığı metindir. Altı yüz seksen sayfalık iddianamede böylesi çok sayıda doğrudan siyasi değerlendirme ve iddialar var. Yasalarda olmayan "milli meselede Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin yanında yer almamak" suçu icat edildi.

AK Parti Meclis Başkanvekili Cavit Özkan, çok önceden, TBMM'de "HDP siyaseten ve hukuken kapatılacak" açıklamasıyla kanun devletlerinde sadece yargının verebileceği kapatma hükmünü ilan etmişti. Yine Cumhurbaşkanlığı İletişim Daire Başkanı Fahrettin Altun, iddianame sonrasında sosyal medyadan "HDP'nin, PKK ile organik bağının tartışılmaz bir gerçek" olduğunu paylaştı. Tıpkı Osman Kavala'nın tutukluluğunun devam ettirilmesi gibi, yargıya gerek kalmadı.

Cumhur İttifakı; mevcut anayasaya, yasalara, hukuka, uluslararası yükümlüklere bağlı hareket etmemeyi bir kural haline getirdi.

Bu açıdan bugün yaşananları anlamlandırmaya çalışırken "90’lara dönüldü" sözleri bugün tam gerçeği ifade etmiyor. Türkiye'de, siyasi, kültürel, sosyal ve toplumsal bambaşka koşullar yaşanıyor. Birçok şeyin oturduğu zemin, arka planı ve gerçekliği değişti.

90'lar hatırlatması yeterli değil

Bugün PKK silahlı eylemleri, 90'lardaki gibi ciddi bir tehdit unsuru değil. PKK silahlı gücü minimize edilmiş durumda. Buna rağmen silahlı mücadele, demokratik siyaset ayrımı ve hak, kimlik ilişkisini ortadan kaldıran bir iktidarla karşı karşıyayız.

HDP'ye yönelik siyasal operasyonların, siyasi ve toplumsal alanların tümünü kapsayan bir operasyon olduğu, MHP lideri Devlet Bahçeli'nin kongre konuşmasından anlaşılıyor. Bahçeli, "seçim ve siyasi partiler yasalarında değişiklik yapılmasının, siyasi etik yasasının çıkarılmasının, TBMM İç Tüzüğü'nün yeni sisteme uygun hale getirilmesinin, kamu kurumu niteliğindeki meslek örgütleri yasasının gözden geçirilmesinin ve kamuoyu araştırma sonuçlarının yayınlanmasına ilişkin yasal düzenleme yapılmasının acil olduğunu" bu amaçla vurguladı. Siyaset alanı, kendileri için risk gördükleri her kesime, anlayışa, politik tutuma tümden kapatılıyor. Kürt hakları karşıtlığı temelinde "millilik, yerlilik" ekseninde, Türk milliyetçiliği tehlikeli bir biçimde yeniden dizayn ediliyor, kurumsallaştırılıyor, kamu kurumlarında etkili pozisyona getirilerek daha da toplumsallaştırılıyor.

Ancak bu yılın Newroz etkinlikleri, her şeye rağmen Kürt dinamiğinin bastırılamaz, demokratik muhalefet için ise göz ardı edilemez toplumsal güce ulaştığını bir kez daha gösterdi.

Sorun, salt Recep Tayyip Erdoğan meselesi olma sınırını aştı. Otoriter yönetim anlayışı kurumsallaştı, kök saldı ve güçlendi. Bugün iktidar, seçim aritmetiğinin ötesinde, yenilgi-başarı ikileminde güvenli liman stratejisi uyguluyor.

HDP ve Kürt sorunu, milliyetçi hegemonik otoriter rejim inşa etmenin, Türk milliyetçiliğinin ağır baskısı ve atmosferinde en elverişli aracına dönüştürüldü. Bu araçsallaştırma çok tehlikeli içerik ve biçimde sürüyor.

Bugün "HDP'ye dokunulmamasını" talep etmek, sesimizi yükseltmek, sadece HDP'ye sahip çıkmak değildir. Esas olarak Türkiye'nin demokratik geleceğini inşa etmek için kolları sıvamaktır. Umudu güçlendirmektir, bir arada özgürce yaşama iradesini sergilemektir. Hukuksuzlukla, anayasa, yasa tanımamakla, otoriter yönetim anlayışıyla, Türk milliyetçiliğiyle mücadeledir. Demokratik muhalefeti örgütlemektir. Bütünsel bir bakışla demokratik muhalefet örmektir.

HDP'ye açılan davayla ilgili Demirtaş'tan ilk açıklama Cevat Turan'dan: Çorum Valisi'ne açık mektup! Milletvekilliği düşürülen Gergerlioğlu: 'Meclis'i terk etmiyorum' Ümit Kardaş'tan: "Dil"den "Gönül"lere akmak! Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'ndan HDP'ye kapatma davası
DİĞER YAZILARI Yine mi yeni anayasa? 01-01-1970 03:00 Kürt sorunu başka bahara kalamaz 01-01-1970 03:00 Erdoğan’dan 15 gün içinde iki farklı seçim mesajı 01-01-1970 03:00 Sonucu belirleyen siyasal umut değil, iktidara tepki 01-01-1970 03:00 Seçim, sonuçlar, birleşik demokratik toplumsal hareketin inşası 01-01-1970 03:00 Kürt hareketi, DEM Partisi yeni bir eşikte 01-01-1970 03:00 Filistin'de Soykırım, İstanbul'da Vicdan Mahkemesi 01-01-1970 03:00 Burcu Köksal'ın ayrımcılığı, CHP'nin tutumu 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ile İstanbul'un 'siyasi dertleri' neden yıllardır ortaklaştırılamıyor? 01-01-1970 03:00 1 Nisan'da DEM Parti'yi bekleyen tehlike 01-01-1970 03:00 Korku parantezindeki muhalefet 01-01-1970 03:00 CHP nereye? 01-01-1970 03:00 2028 seçimleri öncesi 31 Mart 01-01-1970 03:00 Can Atalay kararı ve anayasasız rejim 01-01-1970 03:00 Seçim öncesi yine Kürt oyu 01-01-1970 03:00 ‘Terör’, Kürt sorunu ve siyaset 01-01-1970 03:00 Gazze'de soykırım ve Filistin'e Özgürlük Platformu 01-01-1970 03:00 Mezar kazıcılarına karşı barışta ısrar etmek 01-01-1970 03:00 Kürt Çalışmaları Merkezi’nin verileri çözüme davet 01-01-1970 03:00 İnkârdan idraka; silahtan, çatışmadan siyasete geçebilmek 01-01-1970 03:00 Barışçı yerel yönetimler 01-01-1970 03:00 Rantçı değil, insancıl yerel yönetim 01-01-1970 03:00 Çürüme, kabahatin büyüğü sende be kardeşim 01-01-1970 03:00 Gazze savaşı ve terör güvenlik parantezi 01-01-1970 03:00 CHP’de yerel seçimlere yaklaşımda da değişim gerek 01-01-1970 03:00 CHP Genel Başkanı Özel'in, yerel seçimlerde Kürt sorunuyla imtihanı 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin yüzüncü yılı kutlaması 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ikinci yüzyılının eşiğinde Kürt Sorunu 01-01-1970 03:00 İnsanlık öldürülüyor, Netanyahu yargılanmalı 01-01-1970 03:00 Filistin sorunu, evrensel değerlerin araçsallaştırılması 01-01-1970 03:00 Gezi Davası ve Osman Kavala 01-01-1970 03:00 Celalettin Can örneği ve infaz sisteminde ayrımcılık, keyfilik 01-01-1970 03:00 Yeni anayasa yapmanın zorlukları 01-01-1970 03:00 Millet İttifakı'nın kendilerini yalanlama yarışı 01-01-1970 03:00 Yenilgi ve beş yıllık denemişlik gölgesinde yerel seçimler 01-01-1970 03:00 1 Eylül’de barış hakkını hatırlamak 01-01-1970 03:00 Türkiyelileşme, Üçüncü Yol muhasebesi 01-01-1970 03:00 İmamoğlu’nun gönlünde yatan Cumhurbaşkanlığı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimlerde yanlış hesaplar 01-01-1970 03:00 Diyanetin müdahil olmak istediği Kobanê davası 01-01-1970 03:00 Muhalefetin krizi ve yeni sol 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ve Lozan’ın ikinci yüzyılı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimler ve Kürtler 01-01-1970 03:00 Yeni bir yol ama nasıl... 01-01-1970 03:00 İkinci turda puslu hava 01-01-1970 03:00 Ülkem insanı korkularının esiri 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin mayınlı tarlası 01-01-1970 03:00 Cumhurbaşkanı Kılıçdaroğlu ile Türkiye Yüzyılı 01-01-1970 03:00 Kürtlere operasyonun bir başka boyutu 01-01-1970 03:00 14 Mayıs sonrası toplumsal barış 01-01-1970 03:00 TİP ve ÖDP benzerliği 01-01-1970 03:00 Merak edilen, seçimlerden sonraki Türkiye 01-01-1970 03:00 Muhaliflerin seçimlere çoklu listeyle girmelerinin tehlikeli riski 01-01-1970 03:00 İktisat politikalarının restorasyon kongresi 01-01-1970 03:00 Seçime barış açısından bakmak 01-01-1970 03:00 3 Mart krizi, risk ve olanak 01-01-1970 03:00 Kızılay'ın çökertilme serüveni 01-01-1970 03:00 Deprem, muhalefeti bekleyen sorumluluk 01-01-1970 03:00 Depremle toplumsal mücadele, güçlü yerel yönetimlerle yapılır 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda yanlış cumhuriyetin restorasyonu 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt seçmenle sandıkta ittifak stratejisi 01-01-1970 03:00 AK Parti'nin Kürt seçmeni oyunu 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılın eşiğinde seçime giderken muhalefet 01-01-1970 03:00 Ucube sistem: İttifak resmi, koalisyon fiili 01-01-1970 03:00 Saray'ı yolcu etmek işin kolay kısmı 01-01-1970 03:00 BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve dünya nizamı 01-01-1970 03:00 Demirtaş'a yapılan öneri ve muhataplık meselesi 01-01-1970 03:00 13 Kasım ve 19 Kasım'da muhalefet imtihanı 01-01-1970 03:00 AK Parti Türkiye'sinde, sosyalist solun krizi 01-01-1970 03:00 AK Parti ile 20 yıl, üç farklı dönem 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda Cumhuriyet 01-01-1970 03:00 Suçların araştırılmasının dünü, bugünü 01-01-1970 03:00 Demirtaş'ın Meclis Araştırma Komisyonu önerisi ve ek birkaç soru 01-01-1970 03:00 Anaların konferansı, acıya ve söze kendini kapama 01-01-1970 03:00 Türkiye Cumhur İttifakı'ndan da Altılı Masa'dan da büyük 01-01-1970 03:00 3. İttifak, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'den daha ötesi 01-01-1970 03:00 Muhalefetteki belirsizlikler iktidarı güçlendiriyor 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı 01-01-1970 03:00 Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı sorunu 01-01-1970 03:00 Çürümüş sistem ve Hakan'ın kemikleri 01-01-1970 03:00 Suriye'de şark kurnazlığı, Türkiye'nin barışı 01-01-1970 03:00 AK Parti'nin 21. yaşı, 6'lı masanın 7. toplantısı 01-01-1970 03:00 Helalleşme için kritik eşik 01-01-1970 03:00 Suriye'nin Rojava bölgesine yeniden askeri müdahale 01-01-1970 03:00 İki toplantının farkı, muhalefetin açmazı 01-01-1970 03:00 Maltepe mitingi ve yaklaşan seçimler 01-01-1970 03:00 Osmanlı'nın mirası, Gezi'nin tozu 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve hak temelli mücadele 01-01-1970 03:00 Ukrayna savaşı büyüyor 01-01-1970 03:00 NATO ve savaş karşıtlığı, barışın inşası 01-01-1970 03:00 Verilerle, bir arada yaşamın ve barışın zemini 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ziyaretinden dersler 01-01-1970 03:00 Yeni tip savaş her şeyi şekillendiriyor 01-01-1970 03:00 Belarus, Ankara Toplantıları ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Sürdürülebilir barış, anadil hakkı ve küresel düzen 01-01-1970 03:00 Liderler zirvesinde HDP'nin olmamasının anlamı 01-01-1970 03:00 Muhalefet çok şeye, iktidarla aynı pencereden bakıyor 01-01-1970 03:00 Gül'ün gitmesi, Bozdağ'ın gelmesi 01-01-1970 03:00 Erdoğan'ın İmralı siyaseti çıkmaz yolun sonu 01-01-1970 03:00 2022 yılında gözler CHP ve HDP'de 01-01-1970 03:00 2022, 2021'e benzemesin 01-01-1970 03:00 Ölüye saygı ve adalet 01-01-1970 03:00 İktidar bütün Türkiye'yi cezaevine dönüştürdü 01-01-1970 03:00 MGK Kararları'nda ekonomik tehdit tanımlaması 01-01-1970 03:00 Yeni dönemde çatışma çözümünü bugünden düşünmek 01-01-1970 03:00 Helalleşme, geçmişle yüzleşme 01-01-1970 03:00 Cumhur İttifakı'nın 'yiğitleri, kahramanları' 01-01-1970 03:00 Muhalefetin ikili tezkere tutumu ve ikili ittifak 01-01-1970 03:00 Tezkereye kalkan eller 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve siyasi krizden çıkış 01-01-1970 03:00 10 Ekim katliamı, Davutoğlu, hakikat arayışı 01-01-1970 03:00 CHP'nin 01-01-1970 03:00 HDP'nin deklarasyonu, yeni bir yol arayışı 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun son çıkışı ve Kürt barışı 01-01-1970 03:00 HDP'siz ittifakın önü kapalı 01-01-1970 03:00 Görünürdeki yeni çözüm süreci değil 01-01-1970 03:00 Yangın, bir arada yaşam ve demokratik siyaset hakkı 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin önündeki engelleri kaldırmak 01-01-1970 03:00 Yeni barış sürecinin zamanı 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt Deniz'in öldürülmesi, 12 Eylül öncesi sağ-sol çatışması 01-01-1970 03:00 İstanbul'daki Suriyeli sığınmacılara yönelik algı ve tutumlar 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin karanlık döneminde geleceğe yönelmek 01-01-1970 03:00 Yönetememe sorunu büyüyor 01-01-1970 03:00 Sedat Peker sahnedeyken Susurluk'u anımsamak 01-01-1970 03:00 Polis devleti olma yolundayız 01-01-1970 03:00 1915, Ankara'da HDP Davası 01-01-1970 03:00 Siyasetin halleri ve emekli amiraller 01-01-1970 03:00 Darbe tartışması ve siyasetin dizaynı 01-01-1970 03:00 Çözüm projesi HDP'yi savunmak, Bilgen’in paylaşımları 01-01-1970 03:00 Muhalefete yeni bir yol haritası gerek 01-01-1970 03:00 28 Şubat dersleri, bugüne yansımalar 01-01-1970 03:00 İktidar ortaklarının HDP karşıtı mücadelesinin sonuçları 01-01-1970 03:00 Devlet ne zamandır eleştirilemez oldu 01-01-1970 03:00 Her yerde, her koşulda yaşatabilmek 01-01-1970 03:00 Boğaziçi, yeni anayasanın zamanının gelmediğini gösteriyor 01-01-1970 03:00 Güçlendirilmiş parlamenter sistem yol haritası 01-01-1970 03:00 Militanlaştırılan toplum ve krizden çıkış olasılığı 01-01-1970 03:00 ABD seçimleri, sorunlar, risk ve imkân 01-01-1970 03:00 ABD'deki faşizan kalkışma 01-01-1970 03:00 HDP'yi kapatmak ve seçmeni seçeneksiz bırakmak 01-01-1970 03:00 Roboski katliamı, bellek ve gelecek mücadelemiz 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin bataklığı, 10 Aralık ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Çözümün / Barışın zamanı yok 01-01-1970 03:00 Artık AKP demek, aynı zamanda Bahçeli demek 01-01-1970 03:00 AKP'nin manevraları siyasal krizi çözemez 01-01-1970 03:00 ABD seçim sonuçları ve Kamala'nın seçilmesi 01-01-1970 03:00 Kabahatin büyüğü sende, fark et artık 01-01-1970 03:00 ABD seçimlerinin muhalefete öğretecekleri 01-01-1970 03:00 HDP'nin 8. yılı ve Bilgen’in çağrısı 01-01-1970 03:00 Babacan, Konya’da, Ankara’da konuşsa 01-01-1970 03:00 HDP'ye operasyonun farklı boyutu 01-01-1970 03:00 TTB ile dertleri 01-01-1970 03:00 Sağlık mı eğitim mi ikilemi olmaz 01-01-1970 03:00 Yeni Adli Yıl ve AİHM Başkanı Spano 01-01-1970 03:00 21. yüzyılda insan kalma mücadelesi 01-01-1970 03:00 Eksen değişmiyor, algı operasyonu sürüyor 01-01-1970 03:00 Barış için ezberlerimizi bozmalıyız 01-01-1970 03:00 Seçimler yaklaşırken CHP ve yeni arayışlar 01-01-1970 03:00 Fikri Sönmez'in bilinmeyen hikâyesi 01-01-1970 03:00 CHP'nin Genel Kurulu'na bir bakış 01-01-1970 03:00 Yeni Sistemi'nin İkinci Yılında Türkiye 01-01-1970 03:00 Ayasofya, Osmanlı Türkçülüğü 01-01-1970 03:00 CHP kurultayı ve iç tutarlılık 01-01-1970 03:00 Barış, demokrasi mücadelesi ve adalet arayışı 01-01-1970 03:00 Barış ve Yürüyüş Hakkı 01-01-1970 03:00 Milletvekilleri neden tutuklandı? 01-01-1970 03:00 Korona günlerinde ırkçılık ve gezi 01-01-1970 03:00 İktidar koronavirüsü fırsata dönüştürmek istiyor 01-01-1970 03:00 İYİ Parti kavşakta 01-01-1970 03:00