İYİ Parti kavşakta

Hakan Tahmaz

20-05-2020 00:47

Türkiye siyaseti, 2018 yılından itibaren Cumhur ve Millet İttifakı çerçevesinde şekilleniyor. AK Parti ve MHP, "beka sorunu, millilik ve yerlilik" ekseninde çoklu politik stratejiyle Cumhur İttifakı'nı oluşturdu. Bu, stratejik bir "ittifak". Buna karşı CHP ve İYİ Parti, Millet İttifakı'nı oluşturdu. Hedefleri, "tek adam rejimi" diye tanımladıkları Recep Tayyip Erdoğan'ı engellemek. HDP, Saadet Partisi ve Demokrat Parti, bu ittifakta dolaylı olarak yer alıyorlar.

Farklı programatik zeminlere ve farklı toplumsal duyarlıklara sahip beş benzemez partinin gevşek ilişki biçimiyle yürüttüğü bu ittifak, taktiksel bir ittifak. Muhalefet, bir tür "imkânsızı" başarma görevi üstlendi. Doğal olarak sancılı bir süreç oldu. Cumhur İttifakı ise daha uyumlu.

Millet İttifakı içinde durumu en fazla sallantıda olan, İYİ Parti. İYİ Parti'nin varoluş amacını anlamlandırmada yaşadığı gerilim; iç sorunlara, belirsizliklere, ittifak partileriyle ilişkilerine ve parti söylemlerine yansımakta ve soruna dönüşmekte.

Üç yıl önce milliyetçi merkez sağ parti olma iddiasıyla yola çıkıldı. Ama şehirli orta sınıf Türk milliyetçisi parti olmanın ötesine geçemedi. 31 Mart seçimleri sonrasında, Türk milliyetçisi kaygıları daha da belirginleşti ve sarsıldı.

2018'de Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinde arzulanan sonuca ulaşılamaması, 31 Mart yerel seçimlerinde de Balıkesir, Manisa, Denizli gibi iddialı oldukları belediyelerin hiçbirinin kazanılamaması, seçimlerde ciddi bir varlık gösterilememesi, partide sorun yarattı.

Başarısızlık iki şeye bağlandı. Biri CHP'nin peşine takılan bir parti görüntüsü verilmesi, ikincisi HDP'ye karşı net tavır alınmaması. Bu gerekçelerle partiden istifa edenler dahi oldu.

Seçimlerden sonra CHP ile arasına mesafe koyma ve ilişkileri farklılaştırma arayışı yoğunlaştı. Saadet Partisi, İyi Parti ve yeni kurulacak partilerle üçüncü bir ittifak konuşulmaya başlandı. Meral Akşener'in söyleminde ciddi değişiklikler gözlendi.

Temmuz 2019'da eski Alperen Ocakları ve Büyük Birlik Partisi'nden gelen Yavuz Ağıralioğlu'nun İYİ Parti sözcülüğüne getirilmesi, bu arayışların ve netleşmenin bir sonucu olarak yapıldı.

Parti sözcüsü sıfatıyla Ağıralioğlu'nun ilk açıklamasında üç nokta öne çıktı:

1- Millet İttifakı'na Katolik nikâhı ile bağlı değiliz.

2- Millet İttifakı'nın bu seçimde yakaladığı başarı ve siyasi mevzi, iyi tahlil edilmelidir.

3- HDP'ye kredi açılmasını doğru bulmuyoruz. İktidarın 17 yıldır tatmadığı seçim başarısızlığının mimarı biziz.

İYİ Parti, 31 Mart yerel seçimlerin Türk milliyetçiliği siyasal kimliğini daha fazla öne çıkardı. İktidar bloğunun, muhalefetin sınırlarını belirleme politikasının sonucu olarak, HDP'nin kazanma ihtimalinin yüksek olduğu Iğdır, Ahlat gibi yerlerde aday çıkarmadı, AKP adaylarını destekledi. HDP'yi ittifak içinde istemedi.

Parti yetkililerinin çok sık, iktidarın açıklamalarına benzer açıklamalar yapması, doğal olarak İYİ Parti Cumhur İttifakı'na mı yakınlaşıyor sorusunu doğurdu, tartışma yarattı.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in, bir TV kanalında, "HDP'yi PKK'nın uzantısı" olarak gördüğüne ilişkin açıklaması ve HDP'siz memleket masası önermesi bu tartışmaları alevlendirdi. Seçim tartışmaları yeni bir boyut kazandı. HDP'ye yönelik sözlerine, HDP'den sert yanıtlar geldi.

Meral Akşener'in "Memleket Masası" önerisine aynı gün ilk cevap MHP lideri Devlet Bahçeli'den geldi. Bahçeli, sosyal medya hesabından, "masa masaldır, maval okumaktır" sözleriyle öneriyi reddetti.

AK Parti sözcüsü Ömer Çelik ise gazetecilerin sorusu üzerine, "gündeme almamızı gerektiren bir durum yok" yanıtı verdi ve ortağı CHP'nin tutumuna ilişkin hatırlatmalarda bulundu. Geçen hafta Cumhurbaşkanı Gelibolu'da yapılan "1915 Çanakkale Köprüsü" töreninde yaptığı konuşmada, HDP ve CHP'ye ağır suçlamalarda bulunurken, İYİ Parti'yi ve Akşener'i ağzına almadı.

Cumhurbaşkanı'nın bu davranışı, ittifaka katmak için uzun süre Saadet Partisi Başkanı Temel Karamollaoğlu'na karşı izlediği sessizlik taktiğini akıllara getirdi. Böyle olup olmadığı kısa sürede ortaya çıkacak. Şaşırmamak lazım, çünkü İYİ Parti Cumhur İttifakı'nın yolunda ilerlemeye devam ediyor.

Son olarak HDP'li 3 belediyeye kayyım atanması konusunda parti sözcüsü Yavuz Ağıralioğlu'nun yaptığı, "Devletimize parmak sallayan herkesin parmağını kırarız, kaldırılan başı alırız. İsyan eden herkese müdahale ederiz. Terörle mücadelede yakalanan ritmi beğeniyoruz. Güvenli bir ülkede yaşıyorsunuz" açıklaması, bir muhalefet partisi sözcüsünün açıklaması olamaz. İktidar bloğu da aynen bu tarzda konuşuyor. Daha önce de kayyımlarla ilgili, buna paralel, demokrasiyle, hukukla ilgisi olmayan açıklamalar yaptı İYİ Parti.

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in üç gün önce Yeniçağ Gazetesi'ndeki mülakatında söylediği, "bizim kırmızı çizgimiz Cumhurbaşkanlığı Sistemidir" sözleri, Cumhur İttifakı için bir yol aradığına işaret ediyor. Mesela partili Cumhurbaşkanı modelinden vazgeçmek neden olmasın.

Ancak Cumhur İttifakı'nda, İYİ Parti'deki telaş ve heyecan yok. İYİ Parti'nin Cumhur İttifakı'ndaki geleceği pek parlak değil. Parti böyle bir adım atarsa, şehirli orta sınıf seçmeninin bir kısmı artık seçeneksiz değil. DEVA ve Gelecek Partisi var. Beş milyona yakın oyunu Cumhur İttifakı'na götürmekte fazlasıyla zorlanacak. Kendi kendini tasfiye edebilir.

HDP ile yan yana görünme korkusu ve beka sorununda duyarlılık sevdası İYİ Parti'yi seçimler yaklaştıkça daha fazla sıkıştıracak. Bir an önce netleşmek ve tercihini yapmak zorunda kalacak. Türk milliyetçiliğinden kaynaklanan kırmızı çizgisiyle, istese de istemese de Devlet Bahçeli ile barışacak. Kırmızı çizgilerini değiştirmeden muhalefet cephesinde hiçbir anlamlı yer edinemez.

Devlet Bahçeli'nin "siyasi partiler, seçim sistemi ve Meclis içtüzüğünün değiştirilmesi, dokunulmazlıkların yeniden düzenlenmesi ve siyasi etik yasası" önerileri, mevcut bloklaşmayı sürdürmek ve bu çerçevede Cumhur İttifakı'nın geleceğini güvenceye almak için yapılıyor.

Bu gidişle önümüzdeki seçimler, İYİ Parti için kritik bir seçim olabilir. Türk milliyetçisi bagajıyla, Türk siyasetindeki çoğulculaşmayı hesaba katmadan ve iktidar bloğunun Kürt karşıtı söylemini kopyalayarak kendi sınırına ve yol ayrımına doğru ilerliyor.

www.hakantahmaz.com

DİĞER YAZILARI Erdoğan’dan 15 gün içinde iki farklı seçim mesajı 01-01-1970 03:00 Sonucu belirleyen siyasal umut değil, iktidara tepki 01-01-1970 03:00 Seçim, sonuçlar, birleşik demokratik toplumsal hareketin inşası 01-01-1970 03:00 Kürt hareketi, DEM Partisi yeni bir eşikte 01-01-1970 03:00 Filistin'de Soykırım, İstanbul'da Vicdan Mahkemesi 01-01-1970 03:00 Burcu Köksal'ın ayrımcılığı, CHP'nin tutumu 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ile İstanbul'un 'siyasi dertleri' neden yıllardır ortaklaştırılamıyor? 01-01-1970 03:00 1 Nisan'da DEM Parti'yi bekleyen tehlike 01-01-1970 03:00 Korku parantezindeki muhalefet 01-01-1970 03:00 CHP nereye? 01-01-1970 03:00 2028 seçimleri öncesi 31 Mart 01-01-1970 03:00 Can Atalay kararı ve anayasasız rejim 01-01-1970 03:00 Seçim öncesi yine Kürt oyu 01-01-1970 03:00 ‘Terör’, Kürt sorunu ve siyaset 01-01-1970 03:00 Gazze'de soykırım ve Filistin'e Özgürlük Platformu 01-01-1970 03:00 Mezar kazıcılarına karşı barışta ısrar etmek 01-01-1970 03:00 Kürt Çalışmaları Merkezi’nin verileri çözüme davet 01-01-1970 03:00 İnkârdan idraka; silahtan, çatışmadan siyasete geçebilmek 01-01-1970 03:00 Barışçı yerel yönetimler 01-01-1970 03:00 Rantçı değil, insancıl yerel yönetim 01-01-1970 03:00 Çürüme, kabahatin büyüğü sende be kardeşim 01-01-1970 03:00 Gazze savaşı ve terör güvenlik parantezi 01-01-1970 03:00 CHP’de yerel seçimlere yaklaşımda da değişim gerek 01-01-1970 03:00 CHP Genel Başkanı Özel'in, yerel seçimlerde Kürt sorunuyla imtihanı 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin yüzüncü yılı kutlaması 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ikinci yüzyılının eşiğinde Kürt Sorunu 01-01-1970 03:00 İnsanlık öldürülüyor, Netanyahu yargılanmalı 01-01-1970 03:00 Filistin sorunu, evrensel değerlerin araçsallaştırılması 01-01-1970 03:00 Gezi Davası ve Osman Kavala 01-01-1970 03:00 Celalettin Can örneği ve infaz sisteminde ayrımcılık, keyfilik 01-01-1970 03:00 Yeni anayasa yapmanın zorlukları 01-01-1970 03:00 Millet İttifakı'nın kendilerini yalanlama yarışı 01-01-1970 03:00 Yenilgi ve beş yıllık denemişlik gölgesinde yerel seçimler 01-01-1970 03:00 1 Eylül’de barış hakkını hatırlamak 01-01-1970 03:00 Türkiyelileşme, Üçüncü Yol muhasebesi 01-01-1970 03:00 İmamoğlu’nun gönlünde yatan Cumhurbaşkanlığı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimlerde yanlış hesaplar 01-01-1970 03:00 Diyanetin müdahil olmak istediği Kobanê davası 01-01-1970 03:00 Muhalefetin krizi ve yeni sol 01-01-1970 03:00 Cumhuriyetin ve Lozan’ın ikinci yüzyılı 01-01-1970 03:00 Yerel seçimler ve Kürtler 01-01-1970 03:00 Yeni bir yol ama nasıl... 01-01-1970 03:00 İkinci turda puslu hava 01-01-1970 03:00 Ülkem insanı korkularının esiri 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin mayınlı tarlası 01-01-1970 03:00 Cumhurbaşkanı Kılıçdaroğlu ile Türkiye Yüzyılı 01-01-1970 03:00 Kürtlere operasyonun bir başka boyutu 01-01-1970 03:00 14 Mayıs sonrası toplumsal barış 01-01-1970 03:00 TİP ve ÖDP benzerliği 01-01-1970 03:00 Merak edilen, seçimlerden sonraki Türkiye 01-01-1970 03:00 Muhaliflerin seçimlere çoklu listeyle girmelerinin tehlikeli riski 01-01-1970 03:00 İktisat politikalarının restorasyon kongresi 01-01-1970 03:00 Seçime barış açısından bakmak 01-01-1970 03:00 3 Mart krizi, risk ve olanak 01-01-1970 03:00 Kızılay'ın çökertilme serüveni 01-01-1970 03:00 Deprem, muhalefeti bekleyen sorumluluk 01-01-1970 03:00 Depremle toplumsal mücadele, güçlü yerel yönetimlerle yapılır 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda yanlış cumhuriyetin restorasyonu 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt seçmenle sandıkta ittifak stratejisi 01-01-1970 03:00 AK Parti'nin Kürt seçmeni oyunu 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılın eşiğinde seçime giderken muhalefet 01-01-1970 03:00 Ucube sistem: İttifak resmi, koalisyon fiili 01-01-1970 03:00 Saray'ı yolcu etmek işin kolay kısmı 01-01-1970 03:00 BM İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve dünya nizamı 01-01-1970 03:00 Demirtaş'a yapılan öneri ve muhataplık meselesi 01-01-1970 03:00 13 Kasım ve 19 Kasım'da muhalefet imtihanı 01-01-1970 03:00 AK Parti Türkiye'sinde, sosyalist solun krizi 01-01-1970 03:00 AK Parti ile 20 yıl, üç farklı dönem 01-01-1970 03:00 İkinci yüzyılda Cumhuriyet 01-01-1970 03:00 Suçların araştırılmasının dünü, bugünü 01-01-1970 03:00 Demirtaş'ın Meclis Araştırma Komisyonu önerisi ve ek birkaç soru 01-01-1970 03:00 Anaların konferansı, acıya ve söze kendini kapama 01-01-1970 03:00 Türkiye Cumhur İttifakı'ndan da Altılı Masa'dan da büyük 01-01-1970 03:00 3. İttifak, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem'den daha ötesi 01-01-1970 03:00 Muhalefetteki belirsizlikler iktidarı güçlendiriyor 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığı 01-01-1970 03:00 Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı sorunu 01-01-1970 03:00 Çürümüş sistem ve Hakan'ın kemikleri 01-01-1970 03:00 Suriye'de şark kurnazlığı, Türkiye'nin barışı 01-01-1970 03:00 AK Parti'nin 21. yaşı, 6'lı masanın 7. toplantısı 01-01-1970 03:00 Helalleşme için kritik eşik 01-01-1970 03:00 Suriye'nin Rojava bölgesine yeniden askeri müdahale 01-01-1970 03:00 İki toplantının farkı, muhalefetin açmazı 01-01-1970 03:00 Maltepe mitingi ve yaklaşan seçimler 01-01-1970 03:00 Osmanlı'nın mirası, Gezi'nin tozu 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve hak temelli mücadele 01-01-1970 03:00 Ukrayna savaşı büyüyor 01-01-1970 03:00 NATO ve savaş karşıtlığı, barışın inşası 01-01-1970 03:00 Verilerle, bir arada yaşamın ve barışın zemini 01-01-1970 03:00 Diyarbakır ziyaretinden dersler 01-01-1970 03:00 Yeni tip savaş her şeyi şekillendiriyor 01-01-1970 03:00 Belarus, Ankara Toplantıları ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Sürdürülebilir barış, anadil hakkı ve küresel düzen 01-01-1970 03:00 Liderler zirvesinde HDP'nin olmamasının anlamı 01-01-1970 03:00 Muhalefet çok şeye, iktidarla aynı pencereden bakıyor 01-01-1970 03:00 Gül'ün gitmesi, Bozdağ'ın gelmesi 01-01-1970 03:00 Erdoğan'ın İmralı siyaseti çıkmaz yolun sonu 01-01-1970 03:00 2022 yılında gözler CHP ve HDP'de 01-01-1970 03:00 2022, 2021'e benzemesin 01-01-1970 03:00 Ölüye saygı ve adalet 01-01-1970 03:00 İktidar bütün Türkiye'yi cezaevine dönüştürdü 01-01-1970 03:00 MGK Kararları'nda ekonomik tehdit tanımlaması 01-01-1970 03:00 Yeni dönemde çatışma çözümünü bugünden düşünmek 01-01-1970 03:00 Helalleşme, geçmişle yüzleşme 01-01-1970 03:00 Cumhur İttifakı'nın 'yiğitleri, kahramanları' 01-01-1970 03:00 Muhalefetin ikili tezkere tutumu ve ikili ittifak 01-01-1970 03:00 Tezkereye kalkan eller 01-01-1970 03:00 Sivil toplum ve siyasi krizden çıkış 01-01-1970 03:00 10 Ekim katliamı, Davutoğlu, hakikat arayışı 01-01-1970 03:00 CHP'nin 01-01-1970 03:00 HDP'nin deklarasyonu, yeni bir yol arayışı 01-01-1970 03:00 Kılıçdaroğlu'nun son çıkışı ve Kürt barışı 01-01-1970 03:00 HDP'siz ittifakın önü kapalı 01-01-1970 03:00 Görünürdeki yeni çözüm süreci değil 01-01-1970 03:00 Yangın, bir arada yaşam ve demokratik siyaset hakkı 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin önündeki engelleri kaldırmak 01-01-1970 03:00 Yeni barış sürecinin zamanı 01-01-1970 03:00 HDP'li Kürt Deniz'in öldürülmesi, 12 Eylül öncesi sağ-sol çatışması 01-01-1970 03:00 İstanbul'daki Suriyeli sığınmacılara yönelik algı ve tutumlar 01-01-1970 03:00 Türkiye'nin karanlık döneminde geleceğe yönelmek 01-01-1970 03:00 Yönetememe sorunu büyüyor 01-01-1970 03:00 Sedat Peker sahnedeyken Susurluk'u anımsamak 01-01-1970 03:00 Polis devleti olma yolundayız 01-01-1970 03:00 1915, Ankara'da HDP Davası 01-01-1970 03:00 Siyasetin halleri ve emekli amiraller 01-01-1970 03:00 Darbe tartışması ve siyasetin dizaynı 01-01-1970 03:00 Çözüm projesi HDP'yi savunmak, Bilgen’in paylaşımları 01-01-1970 03:00 HDP'yi kapatmak ve milliyetçi hegemonik otoriterlik 01-01-1970 03:00 Muhalefete yeni bir yol haritası gerek 01-01-1970 03:00 28 Şubat dersleri, bugüne yansımalar 01-01-1970 03:00 İktidar ortaklarının HDP karşıtı mücadelesinin sonuçları 01-01-1970 03:00 Devlet ne zamandır eleştirilemez oldu 01-01-1970 03:00 Her yerde, her koşulda yaşatabilmek 01-01-1970 03:00 Boğaziçi, yeni anayasanın zamanının gelmediğini gösteriyor 01-01-1970 03:00 Güçlendirilmiş parlamenter sistem yol haritası 01-01-1970 03:00 Militanlaştırılan toplum ve krizden çıkış olasılığı 01-01-1970 03:00 ABD seçimleri, sorunlar, risk ve imkân 01-01-1970 03:00 ABD'deki faşizan kalkışma 01-01-1970 03:00 HDP'yi kapatmak ve seçmeni seçeneksiz bırakmak 01-01-1970 03:00 Roboski katliamı, bellek ve gelecek mücadelemiz 01-01-1970 03:00 Türk siyasetinin bataklığı, 10 Aralık ve Barış Hakkı 01-01-1970 03:00 Çözümün / Barışın zamanı yok 01-01-1970 03:00 Artık AKP demek, aynı zamanda Bahçeli demek 01-01-1970 03:00 AKP'nin manevraları siyasal krizi çözemez 01-01-1970 03:00 ABD seçim sonuçları ve Kamala'nın seçilmesi 01-01-1970 03:00 Kabahatin büyüğü sende, fark et artık 01-01-1970 03:00 ABD seçimlerinin muhalefete öğretecekleri 01-01-1970 03:00 HDP'nin 8. yılı ve Bilgen’in çağrısı 01-01-1970 03:00 Babacan, Konya’da, Ankara’da konuşsa 01-01-1970 03:00 HDP'ye operasyonun farklı boyutu 01-01-1970 03:00 TTB ile dertleri 01-01-1970 03:00 Sağlık mı eğitim mi ikilemi olmaz 01-01-1970 03:00 Yeni Adli Yıl ve AİHM Başkanı Spano 01-01-1970 03:00 21. yüzyılda insan kalma mücadelesi 01-01-1970 03:00 Eksen değişmiyor, algı operasyonu sürüyor 01-01-1970 03:00 Barış için ezberlerimizi bozmalıyız 01-01-1970 03:00 Seçimler yaklaşırken CHP ve yeni arayışlar 01-01-1970 03:00 Fikri Sönmez'in bilinmeyen hikâyesi 01-01-1970 03:00 CHP'nin Genel Kurulu'na bir bakış 01-01-1970 03:00 Yeni Sistemi'nin İkinci Yılında Türkiye 01-01-1970 03:00 Ayasofya, Osmanlı Türkçülüğü 01-01-1970 03:00 CHP kurultayı ve iç tutarlılık 01-01-1970 03:00 Barış, demokrasi mücadelesi ve adalet arayışı 01-01-1970 03:00 Barış ve Yürüyüş Hakkı 01-01-1970 03:00 Milletvekilleri neden tutuklandı? 01-01-1970 03:00 Korona günlerinde ırkçılık ve gezi 01-01-1970 03:00 İktidar koronavirüsü fırsata dönüştürmek istiyor 01-01-1970 03:00