Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında ortak mutabakat metni

Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik süreçlerine ilişkin üçlü memorandum imzalandı.

Memoranduma Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto ve İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde imza attı.

NATO Zirvesi'nin düzenlendiği Madrid'deki IFEMA Fuar Merkezi'ndeki imza törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson katıldı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO-Türkiye-İsveç-Finlandiya dörtlü görüşmesi ve anlaşmaların imzalanması töreninin ardından basın toplantısı düzenledi.

Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılım için Türkiye ile mutabakata vardığını, Türkiye'nin endişelerinin giderileceğini söyledi.

Stoltenberg, NATO ülkelerinin liderlerinin yarın (29.06.2022) İsveç ve Finlandiya'yı NATO'ya katılmaya davet için karar alacağını bildirdi.

İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye ile NATO konusunda bir anlaşmaya vardıklarını belirtti.

Andersson, "İsveç, Türkiye ve Finlandiya arasında bir anlaşmaya vardık. Bu da Türkiye'nin artık NATO'da davetli statüsü aldığımızı kabul ettiği anlamına geliyor" dedi.

İsveç halkı için bu anlaşmanın değerli olduğunu aktaran Andersson, "İsveç ve İsveç halkının güvenliği için bu anlaşmaya varmamızın iyi olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

İsveç Başbakanlığı resmi Twitter hesabında yapılan paylaşımda da, üçlü memorandumun imzalandığını ve ülkenin NATO'ya katılımının yolunun açıldığını belirtti.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto da Twitter hesabında yaptığı paylaşımda, sözkonusu gelişmeyi, "Bir adım ileri" notuyla paylaştı.

Niinistö, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Bugün Madrid'de, NATO Zirvesi başlamadan önce, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ile NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in kolaylaştırıcılığında kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdik.

Bu görüşmenin sonucunda, dışişleri bakanlarımız Türkiye'nin bu hafta Madrid Zirvesi'nde Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya üyelik davetini destekleyeceğini teyit eden üçlü bir muhtıra imzaladılar.

NATO'ya katılımımızın somut adımları, önümüzdeki iki gün içinde NATO Müttefikleri tarafından kararlaştırılacak, ancak bu karar artık daha yakın.

Ortak muhtıramız, Finlandiya, İsveç ve Türkiye'nin birbirlerinin güvenliğine yönelik tehditlere karşı tam desteklerini artırma taahhüdünün altını çiziyor. NATO Müttefikleri olmamız bu taahhüdümüzü daha da güçlendirecektir.

Türkiye, geçtiğimiz haftalarda terör tehdidi konusundaki endişelerini dile getirdi. Finlandiya bu endişeleri sürekli olarak ciddiye almıştır. Finlandiya, terörizmin tüm biçimlerini ve tezahürlerini kınıyor.

Bir NATO üyesi olarak Finlandiya, NATO'nun terörle mücadele belgelerine ve politikalarına tamamen bağlı kalacaktır. Terörle mücadele, silah ihracatı ve suçluların iadesi konusundaki işbirliğimizi geliştirirken, Finlandiya doğal olarak kendi ulusal mevzuatına göre çalışmaya devam ediyor.

Finlandiya'nın NATO üyeliği yolundaki bu aşamayı tamamlamaktan mutluluk duyuyorum. Şimdi, burada, Madrid'de, gelecekteki Müttefiklerimizle Finlandiya'nın NATO'daki rolü hakkında verimli konuşmaları sabırsızlıkla bekliyorum.

1. Bugün, NATO Genel Sekreterinin kolaylaştırıcılığında bir araya gelen Türkiye, Finlandiya ve İsveç'in temsilcileri müteakip hususlarda mutabık kalmışlardır.

2. NATO, müşterek savunma ve güvenliğin bölünmezliği ilkeleriyle ortak değerlere dayalı bir İttifaktır. Türkiye, Finlandiya ve İsveç Washington Antlaşması'nda belirtilen ilkelere ve değerlere bağlılıklarını ifade ederler.

3. İttifakın en temel unsurlarından biri üye devletlerin milli güvenliğinin yanı sıra uluslararası barış ve istikrara doğrudan tehdit teşkil eden terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle mücadelede tam dayanışma ve işbirliğidir.

4. Müstakbel NATO Müttefikleri olarak Finlandiya ve İsveç, milli güvenliğine yönelik tüm tehditlere karşı Türkiye'ye tam destek verirler. Bu çerçevede, Finlandiya ve İsveç, PYD/YPG ve Türkiye'de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek sağlamayacaklardır. Türkiye de milli güvenliklerine yönelik tüm tehditlere karşı Finlandiya ve İsveç'e tam destek verir. Finlandiya ve İsveç terörizmi tüm biçim ve tezahürleriyle en kuvvetli şekilde reddeder ve kınar. Finlandiya ve İsveç, tüm terör örgütlerinin Türkiye'ye karşı gerçekleştirdikleri saldırıları açık ve net biçimde kınar, Türkiye'yle ve mağdurların aileleriyle en derin dayanışma duygularını ifade eder.

5. Finlandiya ve İsveç, PKK'nın yasaklanmış bir terör örgütü olduğunu teyit eder. Finlandiya ve İsveç, PKK ve diğer tüm terörist örgütlerin, bunların uzantılarının faaliyetleri ile iltisaklı kuruluşlar ve paravan örgütler içerisinde yer alan veya bu terör örgütleriyle bağlantısı bulunan şahısların faaliyetlerini engelleyeceklerini taahhüt eder. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bu terör örgütlerinin faaliyetlerini engellemek amacıyla aralarındaki işbirliğini artırmaya karar vermişlerdir. Finlandiya ve İsveç, bu terör örgütlerinin emellerini reddeder.

6. Buna ilaveten, Finlandiya 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren Ceza Yasası'nda yaptığı bir dizi değişiklikle cezalandırılabilir terör suçları kapsamına yeni faaliyetler eklemiştir. 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe giren bu son değişikliklerle terörist grupların faaliyetlerine katılım suçunun kapsamı genişletilmiştir. Aynı zamanda, kamusal alanda terörizmi tahrik eylemleri ayrı bir suç olarak cezalandırılmıştır. İsveç, yeni ve daha etkin bir Terör Suçları Kanunu'nun 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe gireceğini ve hükümetin terörle mücadele mevzuatını daha da tahkim edeceğini teyit eder.

7. Türkiye, Finlandiya ve İsveç aralarında artık hiçbir milli silah ambargosu bulunmadığını teyit ederler. İsveç, NATO Müttefiklerine yönelik olarak silah ihracatına ilişkin milli mevzuatını tadil etmektedir. Gelecekte, Finlandiya ve İsveç'ten yapılacak savunma sanayii ihracatı Müttefik dayanışmasına ve Washington Anlaşması'nın 3. Maddesi'nin ruhuna ve lafzına uygun biçimde yürütülecektir.

8. Türkiye, Finlandiya ve İsveç bugünkü görüşmelerden sonra müteakip somut adımları atacaklarını taahhüt ederler:

Terörizmle, örgütlü suçlar ve diğer ortak sınamalarla mücadelede mutabakat temelinde işbirliğini geliştirmek için kolluk kuvvetlerini ve istihbarat kuruluşlarını da içeren her düzeyde hükümetlerarası yapılandırılmış bir diyalog ve işbirliği mekanizması tesis edeceklerdir.

Finlandiya ve İsveç, ilgili NATO belgelerinin ve politikalarının hükümleriyle uyumlu biçimde terörizmle mücadeleyi kararlılık ve azim içinde yürütecek ve yerel mevzuatlarını bu doğrultuda güçlendirmeye yönelik gerekli tüm adımları atacaklardır.

Finlandiya ve İsveç, Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyumlu biçimde, Türkiye tarafından sağlanan bilgi, delil ve istihbaratı dikkate alarak Türkiye'nin terör zanlılarına dair sınır dışı veya iade taleplerini ivedilikle ve bütün boyutlarıyla işleme koyacak ve Türkiye'yle iade ve güvenlik işbirliğini geliştirmek için gerekli ikili ahdî düzenlemeler yapacaklardır.

Finlandiya ve İsveç, 5. paragrafta kayıt altına alındığı çerçevede, PKK terör örgütünün ve bütün uzantıları ile iltisaklı kuruluşlarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerine yönelik soruşturma başlatacak ve bunları yasaklayacaklardır.

Türkiye, Finlandiya ve İsveç dezenformasyonla mücadele edeceklerini taahhüt edecek ve yasalarının, Türkiye’ye yönelik şiddeti kışkırtan faaliyetler dahil olmak üzere, terör örgütlerinin propagandası amacıyla istismar edilmesini engelleyeceklerdir.

Finlandiya ve İsveç, silah ihracatına dair mevzuatlarının Müttefiklere yönelik yeni taahhütleri mümkün kılmasını ve NATO'daki üyelik statüleriyle mütenasip olmasını temin edeceklerdir.

Finlandiya ve İsveç, Türkiye’nin askeri mobilite konusundaki PESCO projesine katılımı dahil olmak üzere, Türkiye ve diğer AB üyesi olmayan Müttefiklerin Avrupa Birliği’nin Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası'nın mevcut ve müstakbel girişimlerine mümkün olan en geniş şekilde dahil edilmesine destek vereceklerdir.

9. Bu adımların hayata geçirilmesi için, Türkiye, Finlandiya ve İsveç Dışişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları, İstihbarat Servisleri ve Güvenlik Kurumlarından uzmanların katılımıyla bir Daimi Ortak Mekanizma tesis edeceklerdir. Daimi Ortak Mekanizma diğer ülkelerin katılımına açık olacaktır.

10. Türkiye, NATO’nun Açık Kapı politikasına uzun zamandır devam eden desteğini teyit eder ve Madrid Zirvesi'nde Finlandiya ve İsveç'in NATO üyesi olmak üzere davet edilmelerine desteğini ifade eder.